W tym miejscu chciałbym przedstawić większość potrzebnych poleceń używanych w systemie Linux. Polecenia są pogrupowane tematycznie, więc
szukanie odpowiednich poleceń nie powinno przysporzyć większych problemów. Ponad tabelami są tytuły, które informują o tym, jakie operacje (z grubsza) są
wykonywane za pomocą podanych w tabeli poleceń.
Polecenia zarządzające plikami / katalogami
Nazwa polecenia |
Opis |
Dodatkowe informacje |
cd |
Podstawowe polecenia |
Zmiana katalogu |
cp |
Podstawowe polecenia |
Kopiowanie plików i katalogów |
dd (n/a) |
Podstawowe polecenia |
Przekształć i skopiuj plik |
install (n/a) |
Podstawowe polecenia |
Kopiuj plik i ustaw atrybuty |
mv |
Podstawowe polecenia |
Przenieś (zmień nazwę) plik lub katalog |
rm |
Podstawowe polecenia |
Usuń plik lub katalog |
shred |
Podstawowe polecenia |
Usuń plik lub katalog w bezpieczniejszy sposób |
ls |
Wyświetlanie zawartości folderu |
Wyświetl zawartość folderu |
cat |
Wyświetlanie zawartości pliku |
Połącz pliki i wyświetl zawartość na standardowe wyjście |
tac |
Wyświetlanie zawartości pliku |
Połącz pliki i wyświetl zawartość na standardowe wyjście w odwróconej kolejności |
nl |
Wyświetlanie zawartości pliku |
Wyświetl zawartość pliku wraz z ponumerowanymi wierszami |
od (n/a) |
Wyświetlanie zawartości pliku |
Wyświetl zawartość pliku w jednym z kilku formatów liczbowych |
base64 |
Wyświetlanie zawartości pliku |
Przekształć dane do drukowalnej postaci |
fmt (n/a) |
Formatowanie zawartości pliku |
Program formatujący tekst |
pr (n/a) |
Formatowanie zawartości pliku |
Przekształć tekst do drukowania |
fold |
Formatowanie zawartości pliku |
Zawijaj linię, aby dopasować do określonej długości |
head |
Wyświetl część zawartości pliku |
Wyświetl początkową część pliku |
tail |
Wyświetl część zawartości pliku |
Wyświetl końcową część pliku |
split |
Wyświetl część zawartości pliku |
Rozdziel plik na kawałki |
csplit |
Wyświetl część zawartości pliku |
Rozdziel plik na kawałki |
grep (n/a) |
Przetwarzanie tekstu |
Wyświetlanie tekstu pasującego do wzorca |
wc |
Podsumowanie plików |
Wyświetl nową linię, słowo i ilość bajtów dla każdego pliku |
sum |
Podsumowanie plików |
Wyświetl sumę kontrolną |
cksum (n/a) |
Podsumowanie plików |
Wyświetl sumę kontrolną CRC |
md5sum (n/a) |
Podsumowanie plików |
Wyświetl lub sprawdź sumę kontrolną MD5 |
sha1sum (n/a) |
Podsumowanie plików |
Wyświetl lub sprawdź sumę kontrolną SHA - 1 |
sha2 (n/a) |
Podsumowanie plików |
Wyświetl lub sprawdź sumę kontrolną SHA - 2 |
sort (n/a) |
Operacje na plikach |
Sortuj linie plików tekstowych |
shuf (n/a) |
Operacje na plikach |
Mieszaj linie plików tekstowych |
uniq (n/a) |
Operacje na plikach |
Zgłoś lub pomiń powtarzające się linie |
comm (n/a) |
Operacje na plikach |
Porównaj dwa pliki linia po linii |
ptx (n/a) |
Operacje na plikach |
Wyświetl indeks zawartości pliku |
tsort (n/a) |
Operacje na plikach |
Wykonaj topologiczne sortowanie |
test |
Operacje na plikach |
Sprawdź typy plików i porównaj wartości |
cut (n/a) |
Operacje na strukturze danych w jednej linii |
Wytnij część z każdej linii z pliku |
paste (n/a) |
Operacje na strukturze danych w jednej linii |
Połącz linie z pliku |
join (n/a) |
Operacje na strukturze danych w jednej linii |
Połącz linie dwóch plików w jedną strukturę |
tr |
Operacje na znakach |
Przetłumacz, albo usuń znaki |
expand (n/a) |
Operacje na znakach |
Zamień tabulacje na spacje |
unexpand (n/a) |
Operacje na znakach |
Zamień spacje na tabulacje |
link (n/a) |
Specjalne typy plików |
Utwórz twarde dowiązanie (skrót) |
ln (n/a) |
Specjalne typy plików |
Utwórz dowiązanie (skrót) |
mkdir |
Specjalne typy plików |
Utwórz katalog |
mkfifo (n/a) |
Specjalne typy plików |
Utwórz FIFO |
mknod (n/a) |
Specjalne typy plików |
Utwórz blok lub znak specjalny plików |
readlink (n/a) |
Specjalne typy plików |
Wyświetl na co wskazuje dowiązanie |
rmdir |
Specjalne typy plików |
Usuń pusty katalog |
unlink (n/a) |
Specjalne typy plików |
Usuń dowiązanie |
chown (n/a) |
Zmiana uprawnień pliku |
Zmień właściciela i grupę pliku |
chgrp (n/a) |
Zmiana uprawnień pliku |
Zmień grupę pliku |
chmod |
Zmiana uprawnień pliku |
Zmień prawa dostępu do pliku |
touch (n/a) |
Zmiana uprawnień pliku |
Zmień datę ostatniej modyfikacji, lub utwórz nowy plik |
umask |
Zmiana uprawnień pliku |
Maskowanie uprawnień |
dirname (n/a) |
Manipulowanie nazwami |
Wyświetl nazwę katalogu |
basename |
Manipulowanie nazwami |
Wyświetl nazwę pliku |
pathchk |
Manipulowanie nazwami |
Sprawdź czy nazwy plików są poprawne i przenośne |
Polecenia zarządzające procesami
Nazwa polecenia |
Opis |
Dodatkowe informacje |
at (n/a) |
Wykonywanie poleceń |
Jednorazowe wykonanie polecenia w sprecyzowanym czasie |
chroot (n/a) |
Wykonywanie poleceń |
Uruchomienie programu ze zmienionym katalogiem głównym |
cron (n/a) |
Wykonywanie poleceń |
Regularne uruchamianie programów |
env (n/a) |
Wykonywanie poleceń |
Uruchomienie programu ze zmienionym środowiskiem |
nohup (n/a) |
Wykonywanie poleceń |
Uruchomienie programu odpornego na zawieszanie się |
timeout (n/a) |
Wykonywanie poleceń |
Uruchomienie programu z limitem czasowym |
kill (n/a) |
Kończenie procesu |
Wysłanie sygnału (zakończenia) do procesu |
killall (n/a) |
Kończenie procesu |
Zakończenie wszystkich procesów o podanej nazwie |
ps (n/a) |
Wyświetlanie informacji o procesach |
Wyświetlanie informacji o wszystkich procesach |
top (n/a) |
Wyświetlanie informacji o procesach |
Wyświetlanie informacji o najważniejszych procesach |
watch |
Wyświetlanie informacji o procesach |
Monitorowanie wyniku polecenia |
halt (n/a) |
Zamykanie systemu |
- |
poweroff (n/a) |
Zamykanie systemu |
- |
reboot (n/a) |
Zamykanie systemu |
Restart systemu |
shutdown (n/a) |
Zamykanie systemu |
- |
nice (n/a) |
Uruchamianie procesów |
Uruchamianie procesów ze zmienionymi prioretytami |
Polecenia zarządzające użytkownikami, grupami i systemem
Nazwa polecenia |
Opis |
Dodatkowe informacje |
passwd |
Zmiana hasła |
- |
su |
Logowanie |
Logowanie na konto innego użytkownika |
sudo (n/a) |
Uruchomienie programu |
Uruchomienie programu z uprawnieniami administratora |
who |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie informacji o zalogowanych użytkownikach |
w |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie informacji o zalogowanych użytkownikach (więcej szczegółów) |
whoami |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie informacji (bieżacy uid) o użytkowniku z którego prawami działamy |
groups |
Grupy |
Wyświetlanie grup do których należy użytkownik |
groupadd (n/a) |
Grupy |
Tworzenie nowej grupy |
groupmod (n/a) |
Grupy |
Modyfikacja grupy |
groupdel (n/a) |
Grupy |
Usuwanie grupy grupy |
users |
Użytkownicy |
Wyświetlalnie nazwy użytkowników aktualnie zalogowanych |
useradd |
Użytkownicy |
Dodawanie konta użytkownika |
usermod (n/a) |
Użytkownicy |
Modyfikacja konta użytkownika |
userdel (n/a) |
Użytkownicy |
Usuwanie konta użytkownika |
logname |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie loginu użytkownika |
id |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie identyfikatoru użytkownika |
arch |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie nazwy architektury procesoras |
date (n/a) |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie bądź ustawienie daty i czasu |
uname |
Wyświelanie informacji |
Wyświetlanie informacji systemowych |
hostname |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie lub ustawienie nazwy hosta |
hostid |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie numerycznego indentyfikatora hosta |
uptime |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie informacji o tym jak długo system jest włączony |
lsmod |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie informacji o zawartych modułach w jądrze |
lsof (n/a) |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie informacji o otwartych plikach |
lsb_release |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie informacji o dystrybucji |
pwd |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetlanie bieżącego katalogu |
stty (n/a) |
Wyświetlanie informacji |
Zmień i wyświetl ustawienia terminala |
printenv |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetl wszystkie lub częściowe informacje o środowisku |
tty |
Wyświetlanie informacji |
Wyświetl nazwę terminala podłączonego do standardowego wejścia |
dpkg (n/a) |
Instalacja oprogramowania |
Instalowanie oprogramowania za pomocą menadżera pakietów |
apt-get (n/a) |
Instalacja oprogramowania |
Zarządzanie pakietami |
aptitude (n/a) |
Instalacja oprogramowania |
Zarządzanie pakietami |